Waarom is kunstmatige intelligentie in Singapore al diepgeworteld in het klaslokaal, terwijl het in andere landen nauwelijks wordt gebruikt? En waarom gebruiken docenten in de ene regio AI om samen te werken, terwijl anderen het vooral zien als een digitale assistent die taken overneemt?

De nieuwste cijfers uit het Anthropic Economic Index-rapport geven verrassende inzichten over de geografische spreiding van AI-adoptie. Ook binnen het onderwijs. En dat biedt waardevolle lessen voor schoolleiders, beleidsmakers én docenten.

In dit artikel duiken we in de vraag: wat kunnen we leren van de snelste AI-adoptielanden? En hoe kunnen scholen in Nederland en België profiteren van deze inzichten?

AI-gebruik in het onderwijs groeit hard

Het gebruik van AI-tools zoals Claude.ai stijgt wereldwijd explosief. Tussen januari en augustus 2025 is het aantal educatieve AI-taken met ruim 30% gestegen. In landen met hoge adoptie, zoals Singapore, Zuid-Korea en Israël, wordt AI al breed ingezet voor:

Deze toepassingen zorgen ervoor dat docenten tijd besparen, leerlingen beter kunnen volgen, en onderwijs op maat steeds dichterbij komt.

Maar dat succes is ongelijk verdeeld.

Ongelijke verspreiding: rijkere landen gebruiken AI intensiever

De Anthropic AI Usage Index (AUI) laat zien dat AI-gebruik sterk samenhangt met de welvaart van een land. Zo gebruiken inwoners van Singapore Claude 4,6 keer zo vaak als verwacht op basis van de bevolkingsgrootte. In Canada is dat 2,9 keer.

In landen als India en Nigeria is dat juist 0,27 en 0,2 keer—ruim onder verwachting.

Waarom dit verschil?

1. Digitale infrastructuur

Landen met goed internet, cloudtoegang en moderne hardware lopen voorop.

2. Economische structuur

In kennisgedreven economieën is de kloof tussen AI-mogelijkheden en bestaande taken kleiner. In andere landen is de toepassing minder direct.

3. Opleidingsniveau en digitale vaardigheden

Een hoger onderwijsniveau blijkt samen te hangen met sneller en diverser AI-gebruik.

AI in het onderwijs: automatisering versus samenwerking

Interessant is dat het rapport niet alleen kijkt naar hoeveel AI gebruikt wordt, maar ook hoe. Daarbij worden twee gebruiksmodi onderscheiden:

Wat blijkt?
In landen met lage AI-adoptie (zoals India) gebruiken mensen AI vooral om taken volledig te laten uitvoeren. In landen met hoge adoptie (zoals Nederland, Canada, Israël) werken gebruikers juist vaker sámen met AI.

Wat betekent dat voor het onderwijs?

In klaslokalen waar AI vooral als assistent werkt, blijft de docent centraal staan. AI wordt gebruikt om beter te begrijpen, te verbeteren, te analyseren. Niet om over te nemen.

Die houding leidt tot innovatie zonder controleverlies.

Praktische tips voor scholen die AI willen inzetten

Hoe kunnen scholen profiteren van deze inzichten?

1. Zet in op AI als samenwerkingspartner

Gebruik AI niet alleen om dingen sneller te doen, maar ook om dieper te denken. Laat AI alternatieve uitleg geven, toetsen analyseren of leerlingvragen simuleren.

2. Stimuleer digitale geletterdheid bij docenten

In landen met hoge adoptie is het lerarenteam vaardig met AI-tools. Investeer in korte, praktijkgerichte trainingen.

3. Gebruik AI om diverse taken te ondersteunen

Uit het rapport blijkt dat hoog-adopterende landen AI breed inzetten: van lesvoorbereiding tot oudercommunicatie. Denk aan toepassingen zoals:

4. Begin met kleinschalige pilots

Kies een klas, een vak of een team om mee te starten. Test, evalueer en schaal op wat werkt.

Bonustip: wil je de beste gratis onderwijsprompts?

Ga dan naar www.leraar.ai/prompts